Marcin Dzierżanowski , redaktor magazynu TRAVELER i pomysłodawca plebiscytu:
Jaskinia „Raj” została odkryta dość późno, bo dopiero w 1964 roku, i był to zupełny przypadek. Na Kielecczyźnie gościli wówczas uczniowie technikum geologicznego z Krakowa. Pod kierownictwem prof. Mirosławy Boczarowej robili ćwiczenia z kartografii.
Natrafili na otwór w ziemi i zeszli w dół. Odkryli tam wspaniałą szatę naciekową, doskonale widoczne stalaktyty i stalagmity. Orzekli, że w porównaniu do jaskini „Piekło”, w której byli wcześniej, tu jest prawdziwy raj krasowy. I ta nazwa już została. Wcześniej o jaskini wiedzieli miejscowi rolnicy, którzy wybierali w tych okolicach kamień. Prawdopodobnie to oni odsłonili wejście. Dwa lata później przystąpiono do prac, które miały udostępnić jaskinię dla zwiedzających. Zakończono je dopiero w 1972 roku. Jaskinię spenetrowali geolodzy i archeolodzy, którzy znaleźli tam dobrze zachowane szczątki kostne zwierząt plejstoceńskich, np. mamuta, nosorożca włochatego, niedźwiedzia jaskiniowego, a także narzędzia z krzemienia i kości wykonane przez zamieszkującego jaskinię ok. 40-50 tys. lat temu człowieka neandertalskiego.
Nie znaliście tego miejsca? Czy Jaskinia „RAJ” zasługują na miano „nowego cudu Polski”?!
Weź udział w wyjątkowym plebiscycie miesięcznika TRAVELER!